انتقال پول از هر حساب شما در هر بانک به حساب دیگر در بانک دیگر بصورت الکترونیکی، با پیاده سازی سامانه تسویه ناخالص آنی ساتنا و سامانه پایاپای الکترونیک پایا در بانک مرکزی جمهوری اسلـامی ایران امکان پذیر شده است. به این ترتیب انتقال پول به حسابی در بانک دیگر، به سادگی دریافت نقدی و واریز به حساب در همان بانک قابل انجامـ است. تحقق این امر تحولی عظیمـ در نظامـ بانک کشور به شمار میرود و اثرات فوقالعاده مثبتی از جمله کاهش تقاضای عمومی برای اسکناس، ایران چک، چکهای رمزدار، کاهش مراجعه به شعب بانکها، کاهش ترددهای درون شهری و... خواهد داشت. به منظور تسریع در واریز وجه به حساب مقصد، بانک مرکزی جمهوری اسلـامی ایران در تاریخ 12/3/1388 ساختار یک شناسه منحصر به فرد را برای هر حساب بانک اعلـامـ کرد. شبا چیست؟ شناسه حساب بانکی ایران که به اختصار شبا نامیده میشود، شمارهای است 24 رقمی که یک حساب بانکی را به صورت منحصر به فرد در تمامـ نظامـ بانکی ایران مشخص میکند. تعیین مشخصات شناسه حساب بانکی ایران (شبا)، مطابق با استاندارد ISO-13616 است. آشنایان و طرفهای تجاری شما با استفاده از شبا میتوانند بدون نیاز به ذکر نامـ بانک، نامـ یا کد شعبه، نوع حساب و اطلـاعات نظیر آن، بصورت الکترونیکی وجه برایتان حواله کنند. همچنین شما میتوانید از شبا دیگران برای انتقال وجه به آنها استفاده کنید. مزایای شبا شبا جایگزین شماره حسابهای فعلی نمیشود، بلکه به عنوان یک شماره استاندارد در کنار آنها قرار میگیرد. برای هر حسابی که دارید، یک «شبا» برای انواع حسابها مانند جاری، سپرده، تسهیلـات و نظایر آن میتواند مورد استفاده قرار گیرد. وجود شبا مزایای زیر را برای مشتریان و بانک در بر دارد: شبا تمامـ اطلـاعات یک شماره حساب معمولی را دارد. با داشتن شبا میتوانید وجه را به آن منتقل کرده یا از طریق آن پول دریافت کنید، بدون اینکه نگران سایز جزئیات حساب باشید. برای حوالههایی که از شبا در آنها استفاده میشود، نیاز به دانستن، ذکر و کنترل هیچگونه اطلـاعاتی نظیر نامـ بانک، نامـ یا کد شعبه، شماره حساب، نوع حساب و درگیری با کدهای مختلف و گوناگون ندارید. تمامی این دادهها در شبا وجود دارند. اگر اشتباه یا سهوی در ورود شبا پیش آید، سامانههای بانکی از اشتباه مشتری (در اعلـامـ شبا) یا متصدی بانک (در ورود اطلـاعات شبا) آگاه شده و آن را گزارش میکنند. به این معنی که اگر مشتری یا متصدی بانک یک یا چند رقمـ از شبا را به اشتباه وارد کند، سیستمـ با کنترل محتوای شبا به او اعلـامـ میکند که اشتباهی رخ داده است و باید شبا ی وارد شده را مجدداً کنترل کند. این ساز و کار شبا امکان خطای مشتری و متصدی بانک در ورود اطلـاعات حساب و ارسال وجه به حسابهای دیگر را تا حد بسیار زیادی کاهش میدهد. سامانههای حواله الکترونیکی کشور ساتنا و پایا بر اساس شبا فعالیت مینمایند، بنابراین دانستن شبا حساب برای انجامـ حواله بین بانکها برای همه مشتریان بانکها ضرورت دارد. شبای بین المللی شبا در مبادلـات بینالمللی نیز کاربرد مهمی دارد. شبا بر اساس استاندارد IBAN (مخفف International Bank Account Number) ایجاد شده است که در حال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان - شامل تمامـ کشورهای اروپایی - به عنوان استاندارد شماره حساب بانکی مورد استفاده قرار میگیرد. شبا بینالمللی با افزودن IR به شبا داخلی ساخته میشود و میتواند در مبادلـات بینالمللی استفاده شود. نمایش شبا نمایش در سیستمهای رایانهای: در سیستمهای رایانهای، شبا مانند نمونه زیر، به صورت یکپارچه و بدون فاصله نمایش داده میشود، مانند این نمونه: IR980150000000012345678901 نمایش در اشکال نوشتاری: در اشکال نوشتاری، مانند فرمـها و نامهها، از سمت چپ، بین هر چهار کاراکتر، یک فاصله قرار میگیرد. در نتیجه کد شبا در فرمـ نوشتاری شامل 6 دسته چهار کاراکتری و یک دسته 2 کاراکتری در سمت راست خواهد بود. به عنوان مثال شبا مذکور در بند فوق به صورت زیر نوشته میشود: IR98 0150 0000 0001 2345 6789 01 محاسبه شماره شبا حساب شما